DE GROTE KLEYN Onno Kleyn

Ik heb er eerlijk gezegd echt naar uitgekeken. De buzz rondom De grote Kleyn was al weken heel sterk. Dit boek moet iets bijzonders zijn. Afgelopen maandag was het zover, met een ferme klap viel het door de brievenbus. De grote Kleyn zag eindelijk het levenslicht. De bevalling was lang, intens en pittig maar het resultaat mag er zijn. De kleur van de cover verklapt meteen het geslacht: licht engelblauw. Een jongen dus. Met gouden letters. En ook nog een fikse jongen: ruim 4 pond, 340.000 woorden, 125 recepten, 1008 bladzijdes en een fijn leeslintje. Een boek om letterlijk met twee handen aan te pakken!

Eerst even vlug door het boek om de sfeer te proeven en een eerste indruk. Het is al snel duidelijk. Onno Kleyn heeft een  benijdenswaardige manier van schrijven over smaak, eten en wijn. Dit komt allemaal samen in zijn  levensverhaal en levenswerk van 28 jaar culinair en wijnjournalist. Althans zo voelt het door zijn manier van schrijven, de persoonlijke recepten, anekdotes en verhalen.

Bovenaan de cover staat Culinair Compendium. Dit suggereert een samenvatting van culinaire kennis maar dit culiboek is zoveel meer. Het is een dikke bijbel geworden barstensvol informatie over ingrediënten en technieken, maar ook over smaken, achtergronden, historie, landenkeukens en etiquette.

Kleyns ziel, zaligheid en passie voor eten en drinken spatten van het papier. Ondanks dat alles ingetogen is gehouden en er bijvoorbeeld geen foto’s in dit boek staan. Er is gekozen voor sobere, maar frivole basic zwart-wit illustraties van Marly Hendricks. Die passen helemaal in de basic stijl en sfeer van het boek, waar alles draait om de inhoud en het mondvermaak.

Kleyn is veel te bescheiden in zijn voorwoord, dat siert hem. Hij excuseert zichzelf bij voorbaat dat niet alles erin staat. Maar dat is juist de kracht van dit boek. Het zorgt voor lucht en maakt dat het in al zijn omvang toegankelijk blijft. Dit is dan ook mijn enige kritiek op De grote Kleyn: ruim 1000 pagina’s! Hoe begin je hieraan als lezer, hoe ga je dit lezen, voor welke aanpak ga je kiezen. Elke avond voor het slapengaan een paar bladzijdes? Opsluiten in een huisje in Frankrijk met een paar kisten wijn? Ik kies er voor om gewoon maar te beginnen.

De inleiding typeert Kleyn. Overal is over nagedacht. Over het idee van het boek, de opbouw, keuze van onderwerpen. Wat dit boek onderscheidt van bijvoorbeeld een encyclopedie is dat deze geschreven is vanuit de inhoud en niet vanuit de lezer. Dit boek van Kleyn staat ten dienste van de lezer en dat maakt dat je doorleest en nieuwsgierig blijft.

De inhoudsopgave is ingedeeld in drie onderwerpen, die hij zelf als forse brokken typeert: Ingrediënten, Technieken en Overwegingen en Landen. Het leuke is dat hij alle onderwerpen belicht vanuit onderzoek en combineert met een eigen twist of ervaring. Bijvoorbeeld met een gedicht van Drs. P of een persoonlijk verhaal over een inktvisvisser waarbij hij aan boord was. De vaak eenvoudige recepten worden elk begeleid door een passend wijnadvies.

De grote Kleyn is qua inhoud en omvang uniek in Nederland. Een standaardwerk dat niet mag ontbreken in je kookboekenkast. Grazen, snuffelen en smikkelen. Een must have voor kokend Nederland!

Recensie: Marco Louter

Uitgeverij: NIJGH & DITMAR